Blogs: Ervaringen van een uitvaartverzorger
In deze rubriek zal ik regelmatig een ervaring delen wat je als uitvaartverzorger meemaakt. Dit zijn verhalen die zich hebben opgebouwd in al die jaren die ik al aktief ben in uitvaartland. Verhalen die zulke impact hebben, dat je ze nooit meer vergeet……
1. Netvlies.
Op een dag doe ik de deur open en staat een mevrouw ten einde raad voor de deur. Het enige was zij kan zeggen is dat zij wil praten. Ik nodig haar uit om binnen te komen en ga samen met haar, onder het genot van een kop koffie, rustig aan tafel zitten. Zij heeft een dochter van 16 jaar oud met leukemie en het gaat niet goed met haar. Een onderbeen is al afgezet en ze zal niet lang meer leven. De moeder, gescheiden, staat hier helemaal alleen voor. Zij heeft moeite met alles wat op haar afkomt en met de levensvragen van haar dochter. Haar dochter geeft aan nu niet meer te kunnen trouwen en weet nog niet eens hoe het is om een jongen te zoenen. Dat trouwen was haar grootste wens. De moeder bevestigde mijn vraag met ja, toen ik vroeg of zij handig was met stoffen en een naaimachine. Daarop vroeg ik of zij een trouwjurk zou kunnen maken. En zo geschiedde. Samen met haar dochter heeft ze dit proces beleefd, waarbij steeds gepast moest worden en de dochter telkens heel gelukkig voor de spiegel stond. Samen hebben we haar beloofd dat zij in haar jurk begraven zou gaan worden. Na overlijden lag zij thuis op haar eigen bed in de zolderkamer. Haar jurk mooi om haar heen gedrapeerd omgeven door vele mooie bloemstukken. Haar kamerdeur was van mooi hardhout met allemaal kleine raampjes. Deze hebben wij op slot gedaan en iedereen kon van achter de deur afscheid nemen. Het was precies sneeuwwitje die daar lag. Al haar vriendinnetjes, vriendjes en klasgenoten zijn thuis langs geweest. Het was totaal niet eng, maar juist sprookjesachtig. Ook op de dag van de begrafenis zijn zij er allemaal geweest en hebben we er met elkaar een mooi afscheid van gemaakt. Moeder was na afloop natuurlijk verdrietig, maar tegelijkertijd intens gelukkig dat we dit allemaal hebben kunnen doen voor haar en haar dochter. En ondanks dat dit ondertussen al 20 jaar terug is, blijft dit voor altijd op mijn netvlies staan.
2. Euthanasie!
Het hele begrip euthanasie is en blijft een moeilijk onderwerp. Sommige mensen zien dit als oplossing in een uitzichtloze situatie. In de praktijk blijkt dit veelal toch moeilijker dan gedacht. Er moet in ieder geval een wettelijke procedure gevolgd worden, maar daarnaast moeten ook nog verschillende partijen genegen zijn om hier hun medewerking te verlenen.
Wanneer je kijkt naar een arts, welke een eed heeft afgelegd om mensen beter te maken of in ieder geval zo goed mogelijk te behandelen, die moet nu opeens iemands leven doelbewust beëindigen. In de praktijk merken wij dat elke arts hier (terecht) verschillend mee omgaat. Daarnaast moet er ook beoordeeld worden of iemand echt in aanmerking komt voor euthanasie. Volgens de huidige normen moet iemand terminaal zijn. Tot zover duidelijk en alles goed vastgelegd. Hier begint mijn verhaal…..
Tien jaar geleden heb ik de uitvaart mogen begeleiden van een echte jonkheer. In de jaren na zijn overlijden heb ik met bepaalde regelmaat contact gehouden met zijn echtgenote. Kinderen hebben zij nooit gekregen. Op een gegeven moment belde zij op met het dringende verzoek of ik op korte termijn langs wou komen. Verder vertelde zij nog niets. Na een hartelijke ontvangst met koffie en een koek kwam haar verhaal langzaam op gang, waarom zij mij uitgenodigd had. In de tien jaar na het overlijden van haar man is zij langzaam vanbinnen ook steeds een beetje doodgegaan. Lichamelijk had zij ook de nodige mankementen, maar dat moest je weten want zij liep daar niet mee te koop. Geestelijk kon je helemaal niet aan haar zien, wat zich in het koppie afspeelde. Wanneer iemand lichamelijk ziek wordt, dan kom je uiteindelijk in een terminale fase, maar hoe zit eigenlijk op het geestelijke vlak? Elke ochtend als zij wakker werd was er de teleurstelling dat er wéér een nieuwe dag was aangebroken. Zij zat er geestelijk helemaal doorheen en was klaar met haar aardse bestaan. Alleen met haar situatie was er totaal geen gehoor te krijgen. Op deze gronden bestond euthanasie dus helemaal niet. Hier heb ik heel veel met haar over gesproken en zij was ten einde raad. Zelfs de eigen huisarts wenste hier niet naar te luisteren, laat staan hier gehoor aan te geven. Zij was een uiterst correcte vrouw/dame, tenslotte een echtgenote van een echte jonker. Zij gaf mij aan dat ze gemakkelijk over het hek van haar balkon kon stappen, of voor de trein, die enkele tientallen meters langs haar appartement reed. Maar dit wilde ze niet, want ook zij had het recht om de aarde op een waardige manier te verlaten. Wanneer je hierbij betrokken raakt, razen ontzettend veel gedachten door je hoofd. Je zit sowieso niet op de stoel van een ondernemer die alleen maar bezig is zijn boterham te verdienen. Je denken verplaatst zich op zo'n moment nog meer naar je hart. Het zijn van een soort sociaal werker is onmisbaar in dit werk. Ik denk ook dat dit enige manier is om dit vak goed uit te kunnen beoefenen. Vele bezoekjes heb ik haar gebracht en telkens gezocht naar oplossingen. Ook haar eigen “schoon”familie ging zelfs tegenwerken. Euthanasie! In onze kringen is daar geen denken aan. Dat doen wij niet! Ze gingen zelfs zo ver om haar “gek” te laten verklaren, zodat haar euthanasieverklaring ongeldig zou worden verklaard. Overigens kwamen ze nooit bij haar langs, alles op afstand en buiten haar om. Uiteindelijk is er contact ontstaan met de Levenseindekliniek. Wat een helden zijn dit! Daar werd mevrouw eindelijk gehoord en serieus genomen. Dat was nog een lange weg, maar er kwam voor haar licht aan het eind van de tunnel. Er bleek dus dat op geestelijke gronden euthanasie absoluut geen optie is. Ook de medewerkers van de kliniek beaamden dit en ik moet zeggen dat het gelukkig tegenwoordig een “hot” item is. Al met al een jaar verder, kwam voor mevrouw het groene licht, zij zou geholpen zou worden met haar lang gekoesterde wens. Een paar dagen voor haar overlijden ben ik bij haar geweest en hebben wij dit gevierd met koffie en gebak. Zij heeft mij helemaal voorgedaan wat er ging gebeuren, zij zou zichzelf eerst wassen en mooi voor mij aankleden, zodat wanneer wij zouden komen, zij netjes klaar was voor vertrek. Ze ging op bed liggen en liet zien hoe we haar zouden aantreffen. Boven haar bed hing een eigengemaakte quilt en die moest met haar mee als deken in de kist. Ze heeft er vele gemaakt, maar dit was haar favoriet die uiteindelijk bij haar zou blijven.
Toen het verlossende telefoontje kwam om haar op te halen kwamen de gemengde gevoelens. Bij haar thuis aangekomen ben ik naast haar gaan zitten en heb haar hand vastgehouden. Met natte ogen even heel dicht bij haar in de wetenschap dat zij nu overgelukkig is en hopelijk weer samen met haar jonker.
http://www.levenseindekliniek.nl/